Ο Κωστής Παλαμάς για τις διαχρονικές αξίες ενός λαού 4: “Γύριζε” (1908)

από ΒlackΜediterraneanPirate στο http://sxoliastesxwrissynora.wordpress.com

[...] ὁ ψεύτης εἴδωλο εἶν᾿ ἐδῶ, τὸ προσκυνᾷ ἡ πλεμπάγια
ἡ Ἀλήθεια τόπο νὰ σταθῇ μιὰ σπιθαμὴ δὲ θἄβρῃ.[...]
[...] Ἀπὸ θαμποὺς ντερβίσηδες καὶ στέρφους μανταρίνους
κι ἀπὸ τοὺς χαλκοπράσινους ἡ Πολιτεία πατιέται. [...] 
[...] Σκλάβος ξανάσκυψε ὁ ρωμιὸς καὶ δασκαλοκρατιέται. [...] 
[...] ραγιάδες ἔχεις, μάννα γῆ, σκυφτοὺς γιὰ τὸ χαράτσι [...] 
[...] τῶν Εὐρωπαίων περιγελᾷ καὶ τῶν ἀρχαίων παλιάτσοι. [...]

*

Γύριζε (1908)

«Γύριζε, μὴ σταθῇς ποτέ, ρίξε μας πέτρα μαύρη,
ὁ ψεύτης εἴδωλο εἶν᾿ ἐδῶ, τὸ προσκυνᾷ ἡ πλεμπάγια,
ἡ Ἀλήθεια τόπο νὰ σταθῇ μιὰ σπιθαμὴ δὲ θἄβρῃ.
Ἀλάργα. Μόρα τῆς ψυχῆς τῆς χώρας τὰ μουράγια.
Ἀπὸ θαμποὺς ντερβίσηδες καὶ στέρφους μανταρίνους
κι ἀπὸ τοὺς χαλκοπράσινους ἡ Πολιτεία πατιέται.
Χαρὰ στοὺς χασομέρηδες! Χαρὰ στοὺς ἀρλεκίνους!
Σκλάβος ξανάσκυψε ὁ ρωμιὸς καὶ δασκαλοκρατιέται.
Δὲν ἔχεις, Ὄλυμπε, θεούς, μηδὲ λεβέντες ἡ Ὄσσα,
ραγιάδες ἔχεις, μάννα γῆ, σκυφτοὺς γιὰ τὸ χαράτσι,
κούφιοι καὶ ὀκνοὶ καταφρονοῦν τὴ θεία τραχιά σου γλώσσα,
τῶν Εὐρωπαίων περιγελᾷ καὶ τῶν ἀρχαίων παλιάτσοι.
Καὶ δημοκόποι Κλέωνες καὶ λογοκόποι Ζωίλοι,
καὶ Μαμμωνᾶδες βάρβαροι, καὶ χαῦνοι λεβαντίνοι.
λύκοι, ὦ κοπάδια, οἱ πιστικοὶ καὶ ψωριασμένοι οἱ σκύλοι
κι οἱ χαροκόποι ἀδιάντροποι καὶ πόρνη ἡ Ρωμιοσύνη!»
Κωστής Παλαμάς-Ποιήματα /
Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθήνας

*

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ 
ΣΑΤΙΡΙΚΑ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΑ

Εκδότης: ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

/

[...] Τα Σατιρικά Γυμνάσματα πρωτοδημοσιεύτηκαν το 1908 και το 1909 στο γλωσσικά και πολιτικά μαχητικό περιοδικό Ο Νουμάς. Πρόκειται για σαράντα τέσσερα αυτοτελή ποιήματα μικρού μεγέθους (δεκατρείς ενδεκασύλλαβοι στίχοι το καθένα: συνολικά, 143 συλλαβές). Γραμμένα σε περίτεχνες τερτσίνες, «το τρίστιχο απ’ την Κόλαση του Δάντη», εκφράζουν – ενδεικτικότατα και θαρραλέα – τη μαστιγωτική οργή του ποιητή για τη θλιβερή κατάντια εκείνων των χρόνων («της πολιτικής οι φασουλήδες», «μουρλή γλωσσοκοπάνα Πολιτεία», «της γραμματικής οι μανταρίνοι», «ψεύτες, άμυαλοι, κιοτήδες», «της αμαρτίας πατρίδα, άμυαλη Μάνα») μαζί με μια πικρή αυτολύπηση και κάποιες ιδεαλιστικές διαφυγές. [. . .]

(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

*

*

*

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ: ΕΞΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ (1943-2003) (ΕΠΙΤΟΜΟ)

ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ

Επιμέλεια

ΝΙΚΟΣ Ε. ΜΟΣΧΟΣ

Εκδότης: ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ-Οκτώβριος 2003

*

*

*

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ – ΕΞΗΝΤΑ ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ (ΔΙΤΟΜΟ) (1943-2003) 

Β΄ ΔΙΕΘΝΕΣ ΣΥΝΕΔΡΙΟ – ΓΡΑΜΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ – ΕΚΔΟΤΙΚΑ – ΚΡΙΤΙΚΑ – ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ

ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ

Εκδότης: ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ-Φεβρουάριος 2006

*

*

*

ΑΝΘΟΛΟΓΙΑ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ

Συγγραφέας: ΠΑΛΑΜΑΣ ΚΩΣΤΗΣ

Εκδόσεις: ΠΑΤΑΚΗΣ

*

*

*

ΑΠΑΝΤΑ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ (16 ΤΟΜΟΙ ΔΕΜΕΝΟΙ)

Συγγραφέας: ΠΑΛΑΜΑΣ ΚΩΣΤΗΣ

Εκδόσεις: ΓΚΟΒΟΣΤΗΣ

*

*

*

ΑΝΤΙ ΤΕΥΧΟΣ 793-794 – ΙΟΥΛΙΟΣ 2003 

ΑΦΙΕΡΩΜΑ : ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

*

*

*

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ (ΕΝΑΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ ΣΤΟΝ ΚΑΙΡΟ ΤΟΥ)

Συγγραφέας: ΠΑΠΑΣΤΕΡΓΙΟΠΟΥΛΟΣ ΗΛ.

Εκδόσεις: ΑΛΦΕΙΟΣ

*

*

*

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ – Κ.Π. ΚΑΒΑΦΗΣ: ΤΡΕΙΣ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

ΓΙΑΝΝΗΣ MΟΥΓΟΓΙΑΝΝΗΣ  Εκδότης: ΩΡΕΣ

*

*

*

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΕΣ

Συγγραφέας: ΠΑΛΑΜΑΣ ΚΩΣΤΗΣ

Εκδόσεις: ΒΛΑΣΣΗ

*

*

*

Ο ΑΣΑΛΕΥΤΟΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΗΣ Τ. Α’ ΤΑ ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ

Συγγραφέας: ΣΑΡΔΕΛΗΣ ΚΩΣΤΑΣ

Εκδόσεις: ΕΣΤΙΑ

*

*

*

Ο ΑΣΑΛΕΥΤΟΣ ΤΑΞΙΔΙΩΤΗΣ Τ. Β’ ΤΑ ΝΕΑΝΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ

Συγγραφέας: ΣΑΡΔΕΛΗΣ ΚΩΣΤΑΣ

Εκδόσεις: ΕΣΤΙΑ

*

*

*

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ 

ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

I. M. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ

Εκδότης: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΦΙΛΩΝ-Δεκέμβριος 1993

*

*

*

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ 

Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ

ΔΗΜΑΡΑΣ Θ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Εκδότης: ΝΕΦΕΛΗ-Μάρτιος 2000

*

*

*

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ 

2003, 60 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ

Επιμέλεια

ΕΛΕΝΗ ΠΟΛΙΤΟΥ – ΜΑΡΜΑΡΙΝΟΥ

Εκδότης: ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΒΙΒΛΙΟΥ-Δεκέμβριος 2003  /
[...] Με το πέρασμα της ποίησής μας στον μοντερνισμό και τον ελεύθερο στίχο και ύστερα από τις ραγδαίες αλλαγές στο ευρύτερο πλαίσιο της μεταπολεμικής ελληνικής κοινωνίας ο Κωστής Παλαμάς παραμερίστηκε, το έργο του αγνοήθηκε και ο λόγος του, αφού ταυτίστηκε αυθαίρετα με την ποιητική ρητορεία των μεγάλων συνθέσεών του, περιορίστηκε να ακούγεται σχεδόν μόνο στις σχολικές γιορτές των εθνικών επετείων. Ήταν η εποχή που πολλοί νεοελληνιστές, κριτικοί και ποιητές απέφευγαν ακόμη και να αναφέρουν το όνομά του, θεωρώντας ίσως πως κάτι τέτοιο θα μείωνε τη δική τους εκσυγχρονισμένη και άρα καλή εικόνα, με αποτέλεσμα συχνές – πυκνές και με διάφορες ευκαιρίες απαριθμήσεις του τύπου “Ο Σολωμός, ο Κάλβος, ο Σικελιανός, ο Βάρναλης, ο Καβάφης, ο Καρυωτάκης, ο Σεφέρης, ο Ελύτης, ο Ρίτσος…” που με ένα εκπληκτικό άλμα μήκους αλλά και ύψους κατάφερναν να υπερπηδήσουν την παλαμική δημιουργία. Ωστόσο, εδώ και δεκαπέντε περίπου χρόνια παρατηρείται μια σταθερή αλλαγή στάσης απέναντι στο φαινόμενο “Κωστής Παλαμάς”. Η στροφή αυτή ξεκίνησε πρώτα από τους ερευνητές της λογοτεχνίας μας, οι οποίοι, υποχρεωμένοι ως επιστήμονες να λειτουργούν όχι ανάλογα με το προσωπικό τους γούστο αλλά με βάση ερευνητικά δεδομένα, συνειδητοποίησαν ότι ήταν αδύνατη η μελέτη, η περιγραφή και η ερμηνεία της εξέλιξης και διαμόρφωσης πολλών πλευρών, τάσεων, ειδών, μορφών κ.ά. της ύστερα από τον Παλαμά ποίησης και ως τις μέρες μας, χωρίς της βαθιά, συστηματική και νηφάλια γνώση του τεράστιου παλαμικού έργου στο σύνολό του, κριτικού και ποιητικού. [...]
(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)

*

*

*

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

ΦΑΝΗ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ

Εκδότης: ΙΔΡΥΜΑ ΚΩΣΤΗ ΠΑΛΑΜΑ-Δεκέμβριος 1994

/

[...] Ο Φάνης Μιχαλόπουλος (1895-1960), πολύ λίγο γνωστός στις νεότερες γενιές, ήταν ένας σπουδαίος λόγιος, που ασχολήθηκε και με τη λογοτεχνική κριτική. [...]

*

*

*

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ 

Ο ΣΤΥΛΟΒΑΤΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΑΝΑΜΟΡΦΩΤΗΣ

ΧΑΡΗΣ Σ. ΠΑΤΣΗΣ

Εκδότης: ΧΑΡΗ ΠΑΤΣΗ ΕΚΔΟΣΕΙΣ-Οκτώβριος 2008 / [...] Το βιβλίο μου «Κωστής Παλαμάς – Ο στυλοβάτης του δημοτικισμού και κοινωνικός αναμορφωτής» το έγραψα ύστερα από παρότρυνση πολλών φίλων μου, λογοτεχνών και εκπαιδευτικών, που είχαν παρακολουθήσει μερικές ομιλίες μου που δόθηκαν, κατά καιρούς, σε διάφορα λογοτεχνικά σωματεία, με την ευκαιρία εκδηλώσεων προς τιμήν του μεγάλου εθνικού μας ποιητή. Το περιεχόμενο του βιβλίου μου αποτελείται από τέσσερα μέρη: Στο πρώτο μέρος καταχωρίζεται μια σύντομη βιογραφία του Παλαμά «ως στυλοβάτη του δημοτικισμού». Στο δεύτερο μέρος εξετάζεται «ο Παλαμάς ως κοινωνικός οραματιστής». Στο τρίτο μέρος φιλοξενείται η περίφημη μελέτη του Παλαμά «Ποιητική Τέχνη και Γλώσσα». Και στο τέταρτο μέρος παραθέτουμε μια σύντομη ανθολόγηση από το τεράστιο ποιητικό έργο του Κωστή Παλαμά. [...]
(ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ)

*

*

*

ΘΕΜΑΤΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΤΕΥΧΟΣ 24 – ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2003 

ΑΦΙΕΡΩΜΑ : ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ

*

*

*

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ 

Ο ΑΓΩΝΙΣΤΗΣ ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΙΣΜΟΥ ΚΑΙ Η ΚΑΜΨΗ ΤΟΥ

ΚΡΙΑΡΑΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ

Εκδότης: ΓΚΟΒΟΣΤΗΣ

/

[...] Τη σημασία της πρώτης (ασφαλώς όμως και της δεύτερης) δεκαετίας του αιώνα μας δικαιολογημένα πολλοί την υπογραμμίζουν. Ιδίως ο Τριανταφυλλίδης, μολονότι πιστεύει απόλυτα στην αναγκαιότητα του έργου του εκπαιδευτικού δημοτικισμού, που με τη συνεργασία και άλλων ομοϊδεατών πραγματοποιήθηκε, αναγνωρίζει την προσφορά των παλιών αρχηγών του δημοτικισμού, ανάμεσα στους οποίους περίοπτη θέση κατέχουν οι γλωσσικοί αγώνες και το γλωσσοπλαστικό έργο του Κωστή Παλαμά. «Είχανε δει την αλήθεια του ζητήματος, την υπερασπίσανε με μοναδική παλληκαριά και πίστη», ακόμη «μεταχειριστήκανε στο έργο τούτη τη γλώσσα του λαού με άφθαστη σοφία και μαστοριά» και «ζητήσανε να γίνει η γλώσσα του λαού επίσημη γλώσσα του κράτους και της παιδείας». Ο Βάρναλης χαρακτηρίζει την περίοδο αυτή «την ωραιότερη, την ενεργητικότερη, τη μαχητικότερη περίοδο του δημοτικισμού». [...] (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

*

*

*

ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ (1859-1943)- Ο ΔΩΔΕΚΑΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ

ΑΛΕΞΑΝΔΡA ΣΤΕΦΑΝΟΠΟΥΛΟΥ

Εκδότης: ΛΙΒΑΝΗΣ

*

*

*

Για μικρότερα παιδιά>>>

ΜΑΓΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΗ – ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΛΑΜΑΣ
ΚΑΤΕΡΙΝΑ TΖΑΒΑΡΑ

Εκδότης

ΔΙΑΠΛΟΥΣ

Μια εικονογραφημένη ιστορία από τα γεγονότα της ζωής του ποιητή είναι η αρχή του ταξιδιού που πραγματοποιεί με το βιβλίο αυτό το μικρό παιδί μέσα στον κόσμο της Τέχνης. . . Παρατηρεί, ανακαλύπτει, παίζει, μαθαίνει και δημιουργεί μέσα από τους πίνακες των μεγάλων μας ποιητών και παράλληλα εξοικειώνεται και αποκωδικοποιεί τα μυστικά της Τέχνης τους με οδηγό το παιχνίδι και τη φαντασία. Σε κάθε ενότητα ο εκπαιδευτικός θα βρει πρακτικές ιδέες και προτάσεις για δημιουργικές δράσεις, πληροφοριακό υλικό και πρωτότυπη μουσική επένδυση των έργων για να εμπλουτίσει τις καθημερινές δραστηριότητες των παιδιών στο σχολείο – και στο σπίτι – και όλοι μαζί να απολαύσουν μαγικές διαδρομές στην Τέχνη.

(ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΤΟ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ)

*

Τα στοιχεία των βιβλίων αντλήσαμε από τα ιστολόγια politeianet.gr &  greekbooks.gr

*

Ο Κωστής Παλαμάς για τις διαχρονικές αξίες ενός λαού 1

Ο Κωστής Παλαμάς για τις διαχρονικές αξίες ενός λαού 2

Ο Κωστής Παλαμάς για τις διαχρονικές αξίες ενός λαού 3: Οι λύκοι       Πηγή:http://sxoliastesxwrissynora.wordpress.com/2012/12/19/%CE%BF-%CE%BA%CF%89%CF%83%CF%84%CE%AE%CF%82-%CF%80%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%BC%CE%AC%CF%82-%CE%B3%CE%B9%CE%B1-%CF%84%CE%B9%CF%82-%CE%B4%CE%B9%CE%B1%CF%87%CF%81%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B1-4/